کانون مهدویت سنا

"و لا تقف ما لیس لک به علم انّ السّمع و البصر والفواد کلّ اولئک کان عنه مسئولا"

و هرگز آنچه را علم و اطمینان نداری دنبال مکن که در پیشگاه خدا چشم و گوش و دل مسولند.

با توجه به این آیه تاثیرپذیری چه محدوده ای دارد؟

آیا پیروی از ظنّ و گمان مجاز است؟

دلیل اشاره به چشم و گوش و دل در این آیه چیست؟

پاسخ:از آنچه نمی دانی و به آن علم نداری پیروی نکن یعنی به آن معتقد نشو و آنرا بازگو نکن و انجام نده چون یک انسان فطری و سالم هیچوقت دنبال ظن و گمان و شک و وهم نمی رود بلکه همواره از علم پیروی می کند منتهی یا از علم وتخصص خود پیروی می کند یا از علم فردی پیروی می کند که براساس دلیل علمی،به عالم بودن او اطمینان حاصل کند مانند معصومین،طبیبان و ...که در این حالت نیز باز از علم پیروی کرده چون مبتنی بر دلیل و حجت علمی است.آیه سپس دلیل می آورد که چرا نباید از غیر علم پیروی کرد؟چون خدا به زودی از گوش و چشم دلها که وسایل تحصیل علم هستند،بازخواست می کند که آِیا آنچه بدست آوردید علم بود یا خیر؟اگر علم بود آنرا بکار بستید یا نه؟ای گوش،آیا آنچه شنیدی از علم و یقینی ها بود یا هر چه گفتند ،شنیدی؟ای چشم،آیا آنچه دیدی علم و حق بود یا خیر؟و ای قلب،آنچه اندیشه کردی و به آن حکم نمودی آیا علم و یقینی بود یا نه؟بدیهی است آنکه از غیر علم پیروی می کند یا به واسطه آنست که می گوید اینطور شنیده ام یا اینطور دیده ام یا در تفکر خود خطا کردم و اینچنین قضاوت نمودم.اگر انسان به درستی از نعمت های گوش و چشم و قلب استفاده کند و از آنها برای تشخیص حق و باطل بهره ببردبه علم دست می یابد که با پیروی از آن،جامعه ای سعادتمند و پیشرو به وجود می آید و الا پیروی از گمان و و ظن،به داغ شدن بازار شایعات،از بین رفتن روحیه ی تحقیق و کنجکاوی،نابودی استقلال فکری،به خطر افتادن آبروی دیگران،پامال شدن حقوق دیگران،از بین رفتن روابط دوستانه،ایجاد جو بی اعتمادی و... منتهی می شود و در نهایت جامعه را به ذلت و نابودی می کشاند.